Noodzaak voor gekozen burgemeester nog nooit zo hoog

Jan van Zanen was al 27 jaar als bestuurder aan Utrecht verbonden (en net voor zes jaar herbenoemd), maar werd door de partijtop gedwongen om in 070 te solliciteren. Daar wilden ze na na starre regent Van Aartsen (vvd) en faalhaas Krikke (vvd) per se een ‘schone’ vvd’er en de populaire Van Zanen, die bonuskarma verdiende vanwege zijn strakke regie rond de tramaanslag van Gökmen Tanis, is kennelijk de laatste die ze nog hebben. Open sollicitanten Richard de Mos en Bert Blase werden uit de ivoren toren gebonjourd, Van Zanen in de achterkamers van het Torentje benoemd als ambstkettingdrager. 

Maar dit is het ding: Haagse penthousebezitter Alexander Pechtold, nu geparkeerd op een zeer onopvallend bestuurlijk bospaadje bij het CBR, wil óók een CvdK- of burgemeesterspost. Of dacht u dat ie voor altijd rijbewijzen bleef stempelen? De vvd heeft Den Haag weten te behouden voor de partij, en daarom solliciteerden er geen ‘66-ers in de Residentie. 010 was geen optie, want Abou Taleb blijft nog een termijn. 020 was sowieso voor een GroenLinks-vrouw (look how that turned out, maar dat terzijde), en nu blijft alleen 030 over als één van de Grote Vier waar een ambtsketting te verhangen is. Het wordt nog nergens hardop gezegd maar wel gefluisterd: het zou ons niet verbazen als Alexander Penthouse plotseling achter het Domcarillon vandaan uit Achter Clarenburg een achterkamertje springt, KOEKKOEK! roept, en zich tot burgemeester laat benoemen door een driehoek van coalitie, baantjescarrousel en de 2,5%. Hoog tijd voor ANTICONCEPTIE TEGEN AMBTSKETTINGVERKRACHTERS!!1!

Tot over de kans op een gekozen burgemeester in Den Haag

Je kan ook gewoon niet winnen hè, als burger? De burgemeester van Heerhugowaard, Bert Blase, en lokaal Haags fuifnummer Richard de Mos hadden zich onder luid gejuich openlijk gekandideerd voor het burgemeesterschap van de Stad van Vrede en Recht in het Hart van Onze Democratie. We hebben ze daarover live geïnterviewd op GeenStijl, en een dubbelinterview met de heren geplaatst. Maar het mag allemaal niet zo zijn: de Kroon is uit het proces gehaald, maar het Kartel nog niet. Open sollicitaties zijn NIET DE BEDOELING in de dichtgetikte baantjesmolen der burgemeestersbenoemingen. Alexander Pechtold moet namelijk burgemeester van Den Haag worden Commissaris van de Koning Jaap Smit (een saaie stijve snobbige clichégristendemocraat met een enorme bijbaantjeshark) wil niet hebben dat De Gewone Hagenees wat te zeggen krijgt over wie hun burgervader of -moeder zou moeten worden. En heeft derhalve doodleuk Blase en De Mos van de ivorentorentrap geduwd en uit de selectie verbannen. Zo werkt dat, in Dit Land. De achterkamertjes winnen het weer, verklaren de beide gebonjourde would be-burgemeesters in een verklaring na de breek. Why can't we have nice things?, vragen wij ons daar vertwijfeld bij af.

GeenStijl laat Richard de Mos en Bert Blase aan het woord, de twee mannen die staan voor bestuurlijke vernieuwing en openlijk solliciteerden op hun droombaan: het burgemeesterschap van Den Haag.

Ook in tijden van lockdown moet de democratie door draaien. Eind maart deden we een dubbelinterview met twee mannen die hun kandidatuur voor het Haagse burgemeesterschap openbaar hebben gemaakt - een hoogst ongebruikelijke handeling in een doorgaans zeer geheime procedure. Een van hun redenen om dat te doen, is omdat ze het gekozen burgemeesterschap vooruit willen helpen. Want meer directe democratie is een groeiende noodzaak in tijden waarop Brussel onze soevereiniteit (en daarmee ook lokale zelfbeschikking) steeds verder naar zich toe trekt. Om in tijden van corona dat verhaal een beetje warm te houden, hieronder een op afstand opgested interview met de twee heren Richard de Mos en en Bert Blase, waarin ze vrijuit mogen vertellen over zichzelf en hun opvattingen van het burgemeesterschap. Dat levert, zoals je zult zien, vaak politiek voorzichtige, soms wat voorspelbare antwoorden op. Maar het geeft ook verschillen aan tussen de beide kandidaten en dat helpt bij het versterken van de vraag: zijn we toe aan een gekozen burgemeester? Iemand die we op voorhand kunnen peilen, als politicus en als persoon, en aan wie we onze steden en dorpen willen toevertrouwen? Daarom is dit een open vraaggesprek - geen grillpartij - met twee politieke outsiders (als in: geen leden van het partijkartel). Mocht één van hen burgemeester worden, dan komt die inhoudelijke kritiek op beleid vanzelf.

**Wat is uw motivatie om openbaar te solliciteren?
**De Mos: Mijn motivatie is dat ik een groot groengeel hart voor mijn stad heb. Ik was als wethouder en eerste loco-burgemeester bezig om een groot draagvlak in de stad uit te betalen in beleid. Helaas is daar, door tussenkomst van een door de elite aangezwengeld onderzoek, voortijdig een einde aangekomen. Juist vanwege het grote draagvlak voor mijn persoon, kan en wil ik niet op mijn handen gaan zitten. Ik wil juist mijn verantwoordelijkheid nemen. Kan dat niet als wethouder: dan maar zo! Daarnaast maak ik een klip en klaar statement door deze openbare sollicitatie: namelijk een statement vóór de gekozen burgemeester en tégen de ondemocratische banencarrousel. 

Blase: Ik vind dat de inwoners van Den Haag er recht op hebben om te weten wie de ambitie heeft om burgemeester van hun stad te worden. Daarbij wil ik af van de sfeer van geheimhouding die rond de benoeming van burgemeesters hangt. Mijn ervaring is dat openheid tot vertrouwen leidt. 

**Droomde u vroeger al van deze functie?
**De Mos: Nee, ik wilde vroeger altijd boer of boswachter worden 

Blase: Nee, vroeger heb ik geen moment aan die mogelijkheid gedacht. 

**Wat zou uw eerste activiteit zijn als burgemeester?
**De Mos: De eerste 100 dagen zal ik samen met de stad en in de stad een politieke agenda maken; bepaal ik samen met bewoners en ondernemers wat voor soort boegbeeld zij willen hebben. Daarnaast zeg ik op voorhand dat ik pal ga staan voor Haagse tradities. Handen af van de Vreugdevuren, de oude brommertraditie van Puch’s en Kâhwe Klâhwe en natuurlijk van Zwarte Piet. Iedere kandidaat zou zich vooraf moeten uitspreken waar hij / zij voor staat.

Blase: Al voorafgaand aan de benoeming maak ik kennis met de politiechef en de crisisstaf. Dat zorgt ervoor dat ik er vanaf dag 1 sta, wat er ook gebeurt. Verder zal ik de eerste weken en maanden extra zichtbaar zijn in de stad, zodat de inwoners kunnen proeven wat voor vlees zij met mij in de kuip hebben. Dan geeft hen meteen de kans om hun boodschappen aan mij mee te geven. En ik pak zo snel mogelijk het radiospreekuur met Omroep West op.

Nou ja, we sidekicken er een beetje bij

Afleiding democratisch geïnteresseerden & lokaal Haags kijkerspubliek: een interview over lokale, directe democratie. Want in tijden van supranationale schaalvergroting is het des te belangrijker om het kleine te bewaken.

Om 13:00 uur gaan we (op veilige sociale afstand) digitaal live met twee Haagse burgemeesterskandidaten, Richard de Mos (Groep de Mos) en Bert Blase (burgemeester Heerhugowaard). Beiden hebben tegen alle achterkamertjesmores in hun kandidatuur voor het burgemeesterschap van de mooie stad achter de duinen publiek bekend gemaakt, en daarover gaat Niesco Dubbelboer (Stichting Meer Democratie) ze aan aan de tand voelen, bijgestaan door GeenPeil-sidekick Bart Nijman (die dit stukje enigszins ongemakkelijk in derde persoon heeft zitten tikken). 

De Mos, fractieleider van de grootste stadsfractie Hart voor Den Haag, heeft een onderzoek aan zijn broek hangen naar mogelijke schimmige vergunningsgunningen, maar kiest voor open vizier en de strijd naar voren. Bert Blase strijdt al jaren voor meer directe democratie (momenteel namens Code Oranje), en om burgers meer inspraak in hun eigen lokale bestuur te kunnen geven, zijn beiden voorstander van de gekozen burgemeester - evenals een meerderheid van het electoraat. Daarover gaan we om 13:00 uur LIVE in gesprek op het kanaal van Café Weltschmerz. 

**Zelf meepraten?
**Drop je vragen in de comments, we doen tijdens het ongeveer drie kwartier durende viergesprek een blokje kijkersvragen.

Even wat anders, want de democratie moet ook door.

Onlangs maakte Bert Blase (op dit moment burgemeester in Heerhugowaard) zijn kandidatuur bekend de het burgermeesterschap van Den Haag. Daarmee hoopt hij de schimmige achterkamertjes van het ambtskettingenkartel open te breken. Richard de Mos - nog een eitje te pellen met het kartel - volgde prompt met dezelfde bekendmaking en nu zijn er dus twee heren die openlijk aangeven gekozen te willen worden als burgemeester van de Hofstad. Your move, Alexander Pechtold!

Vanuit de GeenPeil-gedachte leeft alhier nog steeds een wens voor directere democratie en daarom houden we vrijdag 27 maart om 13u00 uur een live&lockdown-proof online dubbelinterview : Niesco Dubbelboer (Stichting Meer Democratie en oud-PvdA Kamerlid) en Bart Nijman (bekend van een succesvol GeenPeil-referendum en een gefaalde Kamercampagne) interviewen Bert Blase en Richard de Mos via een internetachtige constructie, namelijk via YouTube op het kanaal van Café Weltschmerz.

Het debat zou eerder al fysiek in Den Haag plaatsvinden maar werd om de bekende reden afgelast. Meer info na de breek, het livedebat is vrijdag om 13:00 uur op de front page van GeenStijl te volgen.

Stem op Bert als burgemeester van Den Haag en je mag weer veilig fikkie stoken op het strand van Scheveningen!

Hee dat is toevallig. Wisten we onlangs nog te melden dat de inwoners van Den Haag graag hun eigen burgemeester willen kiezen en prompt is daar Bert Blase, de eerste kandidaat die zich verkiesbaar wil stellen. Bij het volk, dus niet via de benoemingsmachine van de achterkamers. Blase is een directe democraat die al jarenlang ijvert voor meer inspraak en minder achterkamertjes (check z’n wiki). Meer nog is Blase geen bestuurlijke blaaskaak: het volk is de baas, niet de regenten. Daarom maakt ie z’n sollicitatie openbaar, in de hoop dat andere geïnteresseerden die Johan Interimkes willen opvolgen dat ook zullen doen. Het zal ons benieuwen of Alexander Pechtold daar mans genoeg voor is. En we kijken natuurlijk ook een beetje richting Richard de Mos, want als lokale kanonnen helpen om de geheimhouding rond de burgermeestersbenoemingen te doorbreken, kan die baantjesmolen misschien een keertje stil gezet worden: als meerdere kandidaten hun sollicitatie openlijk op tafel leggen, wordt het voor de regentenklasse des te moeilijker om een Anonieme Kartelpoliticus te benoemen. Dus HUP BERT, en hou ons op de hoogte!

En dan de allerbelangrijkste vraag in deze openbare sollicitatie: gaat u als burgemeester van Den Haag oudjaarsvuren op het strand toestaan?

“Jazeker. Ik heb tijdens mijn burgemeesterschap in Vlaardingen laten zien dat dit mogelijk is, mits er een goede organisatie van inwoners is en een hechte samenwerking met politie en brandweer. Inclusief duidelijke afspraken natuurlijk.”

(Bron: interview in Trouw)

En geef ze eens ongelijk

Vanwege steeds verder uitdijende overheid en politieke schaalvergroting (en alle ellendige gevolgen van dien) is het onderhand tijd dat kleine gemeenschappen juist meer en betere inspraak krijgen op hun eigen bestuur. Met lokale referendums, of in de vorm van een gekozen burgemeester, om de achterkamertjes-benoemingen aan kaarthouders van de baantjesmolen een halt toe te roepen. Dat laatste is dankzij een Grondwetswijzing (het schrappen van de kroonbenoeming) mogelijk, mits de Tweede Kamer dat nog even per wet bevestigt. Een gekozen burgemeester zou een stukje saamhorigheid terug in de samenleving kunnen brengen, en het centrale aanspreekpunt voor zorg, veiligheid en openbare orde voor alle kiezers toegankelijker maken.

Onlangs maakte Lucas Hartong zijn sollicitatie als burgemeester van Kapelle openbaar en dat zou voor oprechte kandidaten in Den Haag ook een goeie zet zijn: gooi maar open die solliciatieprocedure. Onze vrienden van Meer Democratie zijn alvast begonnen met een campagne, want maandag wordt de profielschets van de opvolger van Pauline Krikke en Johan Interimkes bekend gemaakt. De belangrijkste functie-eis is al bekend: de volgende burrie moet goed zijn met duimstokken, om houtstapels te meten.

Als Den Haag - stad van vrede en recht, en van tot in de hemel groeiende superministeries boordevol pikdonkere achterkamertjes - de luiken nou eens een beetje open gooit, en de  Haagse inwoners zelf hun Richard de Mos nieuwe burgemeester laat kiezen. Dan komt het bestuur weer wat dichter bij de burger, op misschien wel de makkelijkst uitvoerbare en meest logische manier. Stap 1: Alle sollicitanten maken zichzelf bekend zodra de profielschets bekend wordt. Ja, jij ook, Alexander!

Want de baantjesmolen draait voor anderen

Oud-PVV Europarlementariër Lucas Hartong wilde, u mag het best weten, burgemeester worden van Kapelle. Hartong, theoloog, journalist, en oud-politicus met ruime ervaring in provincie-, lands- en Europees bestuur,  solliciteerde tweemaal op de ambtsketting van het ruim twaalfduizend zielen tellende Zeeuwse dorpje in het smal van Zuid-Beveland, maar werd tweemaal te licht bevonden door de vertrouwenscommissie. Is het vanwege zijn PVV-verleden? Moeilijk te zeggen: de vertrouwenscommissie te Kapelle heeft in de afgelopen twee jaar al negenendertig sollicitanten te licht bevonden voor de functie. Terwijl het buurdorp van Kloetinge, Biezelinge en Wemeldinge toch niet meteen het hart van bestuurlijk, economisch of strategisch Nederland is - met alle respect natuurlijk. En nu is er haast: de waarnemend vvd-burgemeester zit er al twee jaar, en vertrekt in maart als burgervader naar een ander dorp. 

Maar ja. Extreem geheimzinnige procedures, geheime belangen, geheime baantjesmolen, gesloten achterkamertjes, politieke handjeklap - en het volk mag niks weten. (Hoe denkt u dat Halsema anders wist te winnen van échte favoriet Carolien Gehrels?) We hebben geen paard in de race verder, maar die Hartong lijkt ons best een geschikte burgerpeer voor Kapelle. Dat-ie zijn sollicitatie openbaar maakt, is sowieso al een pluspunt voor hem. Zouden er meer moeten doen: wie zijn die andere 38? Waarom wilden ze? Waarom zijn ze "te licht" bevonden?

In november 2018 is de kroonbenoeming van burgemeesters geschrapt, met dank aan D'66, en daarmee ligt de wettelijke weg naar een gekozen burgemeester open: met een simpele Kamermeerderheid kan de wet gewijzigd worden, en zou iedere gemeenteburger voortaan z'n eigen lintjesknipper kunnen kiezen. In een tijd waarin openbare veiligheid, handhaving en (jeugd-) zorgbeleid een steeds grotere rol opeisen, is het best een goed idee dat burgers niet alleen zelf kunnen kiezen wie de derde punt van de veiligheidsdriehoek politiechef, OvJ & burgemeester mag zijn - maar hem of haar daar ook op af kunnen rekenen. Lokale belangen gaan dan automatisch zwaarder wegen dan de landelijke baantjesmolen. Pak eens door, D'66. Alleen die kroon er tussenuit is maar het halve werk.